Zes of zeven jaar geleden werd voor het eerst
een beroep op ons gedaan om hulp door ouders en hun advocaat, daar het kind uit
huis was geplaatst door jeugdbescherming. Mensen vroegen of wij te vertrouwen
waren. Er volgden andere casussen.
Het viel hierbij op, dat het altijd ging om
heel ernstige, zware en langdurige conflicten tussen ouders en
jeugdbescherming, waar de psychische gezondheid van kind en ouders heel sterk
onder leed. Het leven van mensen lag compleet ondersteboven. De gezondheid van kinderen en ouders ging
snel achteruit.
Wat de ouders vertelden over de handelwijze
van jeugdbescherming was verbazingwekkend, bijna ongelooflijk. Zij vertelden
over niet luisteren, vooringenomenheid, verdraaiing van feiten, intimidatie,
liegen, manipuleren van informatie, insinuaties en zelfs beweringen over ouders
en hun gezondheid zonder enige bewijsvoering. “Alles wat je zegt of doet, wordt tegen je gebruikt.” Het ging niet over een casus,
of twee, of drie en het was ook niet beperkt tot een bepaalde regio in het
land.
In Nederland, maar ook overal elders in de
wereld, heeft jeugdbescherming een niet al te beste naam. Daar zijn ontelbare
films, boeken, artikelen in de media en (zeer schaarse) wetenschappelijke
onderzoeken, naast de angst van ouders, een goede indicatie van.
Dus wat ons ook intrigeert is of wat de
ouders vertellen enig waarheidsgehalte bevat.
Dat de wanhoop van ouders en de ernstige
psychische gezondheidsproblemen die kinderen en ouders vertonen in al deze
casussen, naast de maatschappelijke relevantie van jeugdzorg, een onderzoek
rechtvaardigt was wel duidelijk.
Waren, onafhankelijk van de regio’s in het
land, de handelwijze, procedures, denkwijze, praktijken, de houding en de
opstelling tegenover ouders, kinderen en hun advocaten overal hetzelfde? Welke
patronen zijn duidelijk aanwezig? Wat is het effect hiervan op kinderen en
ouders? Wat gebeurt er bij uithuisplaatsing en pleegzorg en hoe reageren
kinderen en ouders hierop? Wat gebeurt er in de crisisopvang en in gesloten
jeugdinrichtingen met kinderen, die geen delict hebben gepleegd? Vertellen al
die ouders en advocaten hetzelfde en kan de waarheid achterhaald worden? Hoe
veilig zijn jeugdzorg, pleegzorg en jeugdinrichtingen? Wie is er bij betrokken?
Welke conclusies en adviezen zouden hieruit kunnen voortvloeien?
Wij hebben meer dan tien dossiers bestudeerd
van ouders en hun advocaten, die om hulp vroegen en vijf second opinion onderzoeken uitgevoerd en respectievelijke
rapportages opgesteld. Wij hebben ongeveer drieduizend pagina’s bestudeerd van
rapporten welke voornamelijk door jeugdzorg zelf zijn geschreven of door
organisaties die opdrachten uitvoeren voor jeugdzorg. Wij hebben ook de
documenten, die kinderen, ouders en hun advocaten ter beschikking stelden,
gelezen, als ook de overwegingen en besluiten van de kinderrechters. Die maken
allemaal deel uit van de dossiers, die ouders en advocaten ontvangen van de
rechtbank. Wij hebben honderden uren met ouders gesproken, veel naar hen
geluisterd en literatuuronderzoek gedaan. Hierop aansluitend worden wij door
ouders, maanden, jaren lang, op de hoogte gehouden over het verloop van de
problemen.
Wat wij zijn tegengekomen is schrikbarend, de
conclusies zijn verbazingwekkend.
De gegenereerde kennis over hoe het met
kinderen gaat wanneer zij met dergelijke situaties geconfronteerd worden, is
van grote relevantie.
