Het blootstellen, onder bescherming en begeleiding van de
ouders, van jonge kinderen aan milde vormen
van stress (iets moeten doen, samenspelen) of licht stresserende situaties
(op een glijbaan), leidt tot de ontwikkeling van neurobiologische structuren
(hersenontwikkeling is omgevings- en gebruikafhankelijk), die het kind in de
toekomst beschermen (adequate reacties en strategieën).
Het blootstellen van jonge kinderen aan eenmalige schokkende
gebeurtenissen en in het bijzonder aan chronische agressie, leidt tot de ontwikkeling van disfunctionele neurobiologische
structuren en grote kwetsbaarheid, nu en in de toekomst.
De reacties op waarneming van bedreiging en agressie van hun zelf of van hun geliefden zijn
bij kinderen (en volwassenen) hyperarousal
en dissociatie.
Dissociatie komt het meest voor bij baby’s en jonge
kinderen.
Kenmerkend voor dissociatie
bij chronische bedreigingen volgend op eenmalige agressie, zijn ingrijpende
transformaties op het gebied van emoties, cognitie, gedrag, sociaal en
fysiologisch functioneren. Er wordt ook gesproken over trauma signalen en symptomen.
Voorbeeld hier van zijn, zowel thuis als op school of
buiten:
Verslechtering van de sociaal emotionele ontwikkeling
- Onzeker
- Angstig en
hopeloos
- Verwarring
- Niet reactief
- Apathisch gedrag
- Meegaand, nederig
gedrag
- Wantrouwen
- Veel moeite om
zich te binden
- Zoekt geen
contact
- Vaker alleen
- Separatie angst
- Toenemen van
schrikreacties
- Schuld gevoel
- Verminderde
gevoeligheid
- Hyperarousal en
dissociatie
- Verlies van
concentratie
- Niet gemotiveerd
Verlies van verworven ontwikkeling (regressie)
- Praat minder,
minder goed of niet
- Verlies van
zindelijkheid
- Speelt minder of
alleen
- Passief
- Verlies van
eetlust
Psychosomatische klachten
- Slaapproblemen en
nachtmerries
- Misselijkheid en
overgeven
- Hartkloppingen
- Stop van lengte- en
schedel groei
- Verlies van
gewicht
- Hoofd- en
buikpijn
- Hogere
concentratie van cortisol
Jonge kinderen, die plotseling en gedwongen weggehaald zijn
bij hun verzorgers (ouders) en van hun gescheiden blijven (uit huis plaatsing),
vertonen meestal veel van deze klinische kenmerken, met desastreuze
gezondheidsconsequenties, nu en in de toekomst, zoals dissociatie, somatoforme
stoornissen, angst en stemmingstoornissen.
Instellingsmedewerkers en ook medische personeel in ziekenhuizen,
zien vaak niet dat kinderen, die een dergelijk
klinisch beeld vertonen, in een crisissituatie
verkeren ten gevolge van traumabeleving.
Naast onjuiste diagnoses en behandeling leidt dat tot nog
grotere risico’s voor deze kinderen.